3. Tatiyo Paricchedo

3. Tatiyo paricchedo

Bhedasaṅgahavibhāgo

123.

Evaṃ bhedasabhāvesu, tesveva puna saṅgahaṃ;

Sabhāvatthavisesehi, pavakkhāmi ito paraṃ.

124.

Asādhāraṇañāṇehi, satthā vatthuvivecako;

Saṅgahetvā sabhāgehi, dhamme dassesi cakkhumā.

125.

Diṭṭhibhinivesaṭṭhena, yathābhūtasabhāvato;

Paramāmasaticcekā, parāmāsoti bhāsitā.

126.

Kilesāsucibhāvena, vaṇassāvaraso viya;

Ālimpantāva santānaṃ, savantīti pakāsitā.

127.

Kāmataṇhā bhavataṇhā, diṭṭhāvijjāti āsavā;

Cattāro āsavaṭṭhena, tayo dhammā sabhāvato.

128.

Etevo ghāti vuttāva, dvārālambābhivāhino;

Ottharitvā parābhūte, harantā pāṇino bhave.

129.

Yogāti cāhu te eva, pāṇino bhavayantake;

Dvārālambābhisambandhā, yantabandhāva yojitā.

130.

Santānamadhigaṇhantā, māluvāva mahātaruṃ;

Gaṇhantā daḷhamālambaṃ, maṇḍūkamiva pannago.

131.

Kāmataṇhā ca diṭṭhi ca, upādānā catubbidhā;

Diṭṭhi diṭṭhisīlabbata-mattavādoti bheditā.

132.

Kāyena kāyaṃ ganthentā, duppamuñcānuveṭhino;

Kathitā kāyaganthāti, taṇhābyāpādadiṭṭhiyo.

133.

Sīlabbataparāmāso, iti diṭṭhi vibheditā;

Idaṃsaccābhiniveso, iti cevaṃ catubbidhā.

134.

Nekkhammaṃ palibodhentā, bhāvanāparipanthakā;

Santānamaṇḍakosāva, pariyonandhakāti ca.

135.

Kāmacchando ca byāpādo, thinamiddhañca saṃsayo;

Avijjuddhaccakukkuccamiti nīvaraṇā matā.

136.

Āgāḷhaṃ pariyādāya, ogayhanuppavattino;

Yopparogāva santāna-manusentīti bhāsitā.

137.

Kāmarāgo bhavarāgo, paṭigho mānadiṭṭhiyo;

Kaṅkhāvijjāti satteva, cha dhammānusayā matā.

138.

Dvārālambaṇabandhena, pāṇīnaṃ bhavamaṇḍale;

Saṃyojanāni vuttāni, pāsabandhāva pakkhinaṃ.

139.

Kāmarūpārūparāgā, paṭigho mohasaṃsayo;

Diṭṭhi sīlabbataṃ māno, uddhaccena dasā bhave.

140.

Rūpārūparāguddhaccaṃ, abhidhamme vinā puna;

Bhavarāgissa maccheraṃ, gahetvā dasadhā siyuṃ.

141.

Saṃklepayanti santānaṃ, upaghātenti pāṇino;

Sahajāteklesentīti, kilesāti pakāsitā.

142.

Lobho doso ca moho ca,

Diṭṭhi māno ca saṃsayo;

Thināhirikanottappa-

Muddhaccena siyuṃ dasa.

143.

Navasaṅgahitā ettha, diṭṭhilobhā pakāsitā;

Sattasaṅgahitāvijjā, paṭigho pañcasaṅgaho.

144.

Catusaṅgahitā kaṅkhā, mānuddhaccā tisaṅgahā;

Dukasaṅgahitaṃ thīnaṃ, kukkuccamekasaṅgahaṃ.

145.

Dvidhāhirikanottappa-missāmacchariyaṃ tathā;

Iccevaṃ dasadhā vuttā, pāpakesveva saṅgahā.

146.

Parāmāsāsavoghā ca, yogupādānaganthato;

Nīvāraṇānusayato, saṃyojanakilesato.

147.

Cuddaseva tu saṅkhepā, sattapaññāsa bhedato;

Yathādhammānusārena, cittuppādesu yojaye.

148.

Tatopare noparāmā-sādibheditasaṅgahā;

Cittaṃ cetasikaṃ rūpaṃ, nibbānamiti dīpaye.

149.

Iccākusaladhammānaṃ, ñatvā saṅgahamuttaraṃ;

Missakā nāma viññeyyā, yathāsambhavato kathaṃ;

150.

Lobho doso ca moho ca,

Ekantākusalā tayo;

Alobhādosāmoho ca,

Kusalābyākatā tathā.

151.

Pādapasseva mūlāni, thirabhāvāya paccayā;

Mūlabhāvena dhammānaṃ, hetū dhammā cha dīpitā.

152.

Vitakko ca vicāro ca, pīti cekaggatā tathā;

Somanassaṃ domanassaṃ, upekkhāti ca vedanā.

153.

Āhaccupanijjhāyantā, nijjhānaṭṭhena paccayā;

Jhānadhammāti satthāha, pañca vatthusabhāvato.

154.

Sammādiṭṭhi ca saṅkappo, vāyāmo viratittayaṃ;

Sammāsati samādhī ca, micchādiṭṭhi ca sambhavā.

155.

Sammāmicchā ca nīyantā, niyyānaṭṭhena paccayā;

Maggaṅgā dvādasakkhātā, nava dhammā sabhāvato.

156.

Attabhāvaṃ pavattentā, ojaṭṭhamakavedanaṃ;

Paṭisandhināmarūpa-māharantā yathākkamaṃ.

157.

Kabaḷīkāro āhāro,

Phasso sañcetanā tathā;

Viññāṇamiti cattāro,

Āhārāti pakāsitā.

158.

Dhammānaṃ sahajātānaṃ, indriyaṭṭhena paccayā;

Attānamissaraṭṭhena, anuvattāpakā tathā.

159.

Saddhā ca sati paññā ca, vīriyekaggatāpi ca;

Vedanā jīvitaṃ cittaṃ, aṭṭha rūpindriyāni ca.

160.

Kathaṃ jīvitamekaṃ tu, sukhaṃ dukkhanti vedanā;

Somanassaṃ domanassaṃ, upekkhāti ca bheditā.

161.

Paññādimaggenaññāta-ññassāmītindriyaṃ bhave;

Majjhe aññindriyamante, aññātāvindriyaṃ tathā.

162.

Soḷaseva sabhāvena, indriyaṭṭhavibhāgato;

Indriyānīti vuttāni, bāvīsati vibhāvaye.

163.

Daḷhādhiṭṭhitasantānā , vipakkhehi akampiyā;

Balavantasabhāvena, baladhammā pakāsitā.

164.

Saddhā sati hirottappaṃ, vīriyekaggatā tathā;

Paññāhirikānottappa-miccevaṃ navadhā matā.

165.

Jeṭṭhā pubbaṅgamaṭṭhena, puññāpuññapavattiyaṃ;

Paccayādhippateyyena, sahajānaṃ yathārahaṃ.

166.

Cattārodhipatī vuttā, ādhippaccasabhāvato;

Chando cittañca vīriyaṃ, vīmaṃsāti ca tādinā.

167.

Pañcasaṅgahitā paññā, vāyāmekaggatā pana;

Catusaṅgahitā cittaṃ, sati ceva tisaṅgahā.

168.

Saṅkappo vedanā saddhā, dukasaṅgahitā matā;

Ekekasaṅgahā sesā, aṭṭhavīsati bhāsitā;

Iccevaṃ sattadhā bhedo, vutto missakasaṅgaho.

169.

Hetujhānaṅgamaggaṅgā, āhārindriyato tathā;

Balādhippatito ceva, puññāpuññādimissatā;

Chattiṃseva sabhāvena, catusaṭṭhi pabhedato.

170.

Iccevaṃ saṅgahetvāna, vibhāveyya tato paraṃ;

Cittuppādapabhedesu, yathāsambhavato kathaṃ.

171.

Sitāvajjanaviññāṇaṃ, sampaṭicchanatīraṇā;

Aṭṭhārasāhetukāva, momūhā ekahetukā.

172.

Sesā tu kusalā ñāṇaviyuttā ca dvihetukā;

Cittuppādāpare satta-cattālīsa tihetukā.

173.

Pañcaviññāṇamajjhānaṃ , dvijhānaṅgikamīritaṃ;

Catutthapañcamajjhānaṃ, tijhānaṃ tatiyaṃ matā.

174.

Catujhānaṃ tu dutiyaṃ, kāme ca sukhavajjitā;

Pañcajhānaṃ tu paṭhamaṃ, kāme ca sukhitā matā.

175.

Paṭhamānuttaraṃ jhānaṃ, aṭṭhamaggaṅgikaṃ mataṃ;

Sattamaggaṅgikaṃ nāma, sesajhānamanuttaraṃ.

176.

Lokiyaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ, tathā kāme tihetukā;

Pañcamaggaṅgikā nāma, cittuppādā pakāsitā.

177.

Sesaṃ mahaggataṃ jhānaṃ, sampayuttā ca diṭṭhiyā;

Ñāṇena vippayuttā ca, catumaggaṅgikā matā.

178.

Paṭighuddhaccayuttā ca, vippayuttā ca diṭṭhiyā;

Timaggaṅgaṃ dumaggaṅgaṃ, kaṅkhitaṃ samudīritaṃ.

179.

Na hontāhetuke maggā, cittaṭṭhiti ca kaṅkhite;

Viditā niyatatā ca, lokiyesu na uddhaṭā.

180.

Kāmesu kabaḷīkāro, anāhāro asaññino;

Cittuppādesu sabbattha, āhārattayamīritaṃ.

181.

Indriyāni vibhāveyya, navadhānuttare budho;

Aṭṭhadhā samudīreyya, lokiyesu tihetuke.

182.

Sattadhā pana ñāṇena, vippayutte pakāsaye;

Sitavoṭṭhabbanāpuññe, pañcadhā kaṅkhite pana.

183.

Catudhā tividhā sese, cittuppāde samīraye;

Tihetukā sattabalā, chabalā tu duhetukā.

184.

Catubalā akusalā, kaṅkhitaṃ tibalaṃ mataṃ;

Dvibalaṃ sitavoṭṭhabba-mabalaṃ sesamīritaṃ.

185.

Javanedhipatīnaṃ tu, yo koceko tihetuke;

Dvihetuke vā kusale, vīmaṃsā nopalabbhati.

186.

Lokiyesu vipākesu,

Mohamūle ahetuke;

Yathāsambhavavuttittā,

Natthādhipati kocipi.

187.

Sambhoti kāyaviññāṇe, puññapāke sukhindriyaṃ;

Dukkhindriyampi tattheva, pāpapākamhi bhāsitaṃ.

188.

Santīraṇañca hasanaṃ, somanassāni soḷasa;

Paṭhamādicatujjhānaṃ, somanassayutaṃ bhave.

189.

Domanassayuttā dveva, cittuppādā pakāsitā;

Tadaññe pana sabbepi, pañcapaññāsupekkhakā.

190.

Vedanāsampayogañca, vinibbhujjevamaṭṭhadhā;

Hetuyogādibhedehi, cittuppādā pakāsitā.

191.

Taṃtaṃviyogabhedañca, paccekamatha missitaṃ;

Yathāvuttānusārena, yathāsambhavato naye.

192.

Iccevaṃ pana yojetvā, cittuppādesu missakaṃ;

Tato ñeyyā visuddhā ca, bodhipakkhiyasaṅgahā.

193.

Kāye ca vedanācitte, dhammesu ca yathārahaṃ;

Asubhaṃ dukkhamanicca-manattāti supaṭṭhitā.

194.

Sammāsati paniccekā, kiccagocarabhedato;

Satipaṭṭhānanāmena, cattāroti pakāsitā.

195.

Uppannānuppannapāpa-pahānānuppādanāya ca;

Anuppannuppannehi vā, nibbattiabhivuddhiyā.

196.

Padahantassa vāyāmo, kiccābhogavibhāgato;

Sammappadhānanāmena, cattāroti pakāsitā.

197.

Iddhiyā pādabhūtattā, iddhipādāti bhāsitā;

Chando cittañca vīriyaṃ, vīmaṃsāti catubbidhā.

198.

Pañca saddhā sati paññā, vīriyekaggatā tathā;

Indriyānindriyaṭṭhena, balaṭṭhena balāni ca.

199.

Sati dhammavicayo ca, tathā vīriyapītiyo;

Passaddhekaggatāpekkhā, bujjhantassaṅgabhāvato.

200.

Bojjhaṅgāti visesena, satta dhammā pakāsitā;

Niyyānaṭṭhena maggaṅgā, sammādiṭṭhādiaṭṭhadhā.

201.

Chasaṅgahettha vāyāmo, satipaññā samīritā;

Pañcasaṅgahitā nāma, samādhi catusaṅgaho.

202.

Saddhā dusaṅgahā vuttā, sesā ekekasaṅgahā;

Iccevaṃ sattadhā bhedo, bodhipakkhiyasaṅgaho.

203.

Satipaṭṭhānasammappadhānato iddhipādato;

Indriyabalabojjhaṅgā, maggabhedā ca bhāsitā.

204.

Chando cittamupekkhā ca, saddhāpassaddhipītiyo;

Sammādiṭṭhi ca saṅkappo, vāyāmo viratittayaṃ.

205.

Sammāsati samādhīti, dīpitā bodhipakkhiyā;

Cuddasā dhammato honti, sattatiṃsa pabhedato.

206.

Yehi dhammehi bujjhanto, saccāni paṭivijjhati;

Samattānuttare honti, na vā saṅkappapītiyo.

207.

Pubbabhāgepi labbhanti, lokiyamhi yathārahaṃ;

Nibbedhabhāvanākāle, chabbisuddhipavattiyaṃ.

208.

Iccevaṃ tividhā bhedaṃ, vibhāveyya yathārahaṃ;

Sabhāvabhedabhinnānaṃ, sabhāgatthehi saṅgahaṃ.

209.

Bhedasaṅgahavidūhi vaṇṇitaṃ, bhedasaṅgahavimuttisāsane;

Bhedasaṅgahanayatthamuttamaṃ, bhedasaṅgahamukhaṃ pakāsitaṃ.

210.

Dhammasabhāvavibhāgabudhevaṃ, dhammadisampatisāsanadhamme;

Dhammavibhūtivibhūsitacittā, dhammarasāmatabhāgi bhavanti.

Iti nāmarūpaparicchede bhedasaṅgahavibhāgo nāma

Tatiyo paricchedo.

TẢI MOBILE APP PHẬT GIÁO THERAVĀDA ĐỂ XEM THÊM NHIỀU THÔNG TIN HỮU ÍCH (ANDROID & IOS)