VĂN PHẠM PALI – NGÀI HỘ TÔNG
NGÀI HỘ TÔNG
PᾹLĪVEYYᾹKARAṆA ‒ PᾹLĪ VĂN PHẠM
Văn phạm là mẹo luật cần thiết giúp cho tiếng nói có qui tắc và phân biệt ý nghĩa của ngôn ngữ cho được dễ dàng. Tiếng Pālī văn phạm, dịch theo văn tự là sách kinh dạy nói và dạy viết cho đúng phép, sắp đặt phạm ngữ Pālī cho có thứ lớp. Pālī văn phạm xếp ngôn ngữ (tantibhāsā) có hệ thống.
Trong tiếng Pālī văn phạm được sắp thành 8 chương là:
I. Akkharavidhī: Phép dạy dùng văn tự.
II. Sandhi: Phép tiếp ngữ “hòa âm”1
III. Nāma: Phép dùng danh từ (danh từ dùng để gọi người, loài vật hay đồ vật).
IV. Samāsa : Phép phức ngữ (rút ngắn từ hai danh từ trở lên cho thành một.
V. Taddhita: Phép đệ nhị chuyển hóa ngữ (dùng tiếp vĩ ngữ thay thế cho tiếng ngắn lại, nhưng vẫn có ý nghĩa đầy đủ)
VI. Ᾱkhyāta: Phép phân động từ.
VII. Kitaka: Sơ chuyển hóa ngữ (dùng tiếp vĩ ngữ điều chỉnh tiếp đầu ngữ để phân biệt sādhana hoặc kāla).
VIII. Unādi: Phép dùng tiếp vĩ ngữ điều chỉnh tiếp đầu ngữ giống như kitaka, nhưng phần nhiều là tiếp ngữ khác nhau.
