Buddhakicca – Phận Sự Của Đức Phật

BUDDHAKICCA – PHẬN SỰ CỦA ĐỨC PHẬT

Theo bộ Chú giải Anguttaranikāya, phần Ekakanipāta thì Đức Phật có năm phận sự như sau:

1 – Phận sự buổi sáng trước khi độ ngọ (purebhattakicca).
2 – Phận sự sau khi độ ngọ (pacchābhattakicca).
3 – Phận sự canh đầu đêm (paṭhamayāma).
4 – Phận sự canh giữa đêm (majjhimayāma).
5 – Phận sự canh chót đêm (pacchimayāma).

1 – Phận sự buổi sáng trước khi độ ngọ (purebhattakicca):

Mỗi buổi sáng đến giờ đi khất thực, đôi khi Ðức Phật ngự đi khất thực một mình để tế độ chúng sinh nào đó; đôi khi Ðức Phật cùng với chư Tỳ khưu Tăng ngự đi vào xóm, thành để khất thực. Khi Ðức Phật thọ thực xong, có số dân chúng thỉnh Ðức Phật thuyết pháp; có số xin quy y Tam bảo thọ trì ngũ giới… có số xin Ðức Phật cho phép xuất gia xong, Ðức Phật ngự trở về chùa.

2 – Phận sự sau khi độ ngọ (pacchābhattakicca):

Khi Ðức Phật ngự trở về chùa, rửa chân xong, đứng trên bục giảng, Ngài khuyên dạy chư Tỳ khưu:

“Bhikkhave appamādena sampādetha.
Dullabho Buddhuppādo lokasmiṁ.
Dullabho manussattapaṭilābho.
Dullabhā khaṇasampatti.
Dullabhā pabbajjā
Dullabhaṁ saddhammassavanaṁ”.

“Này chư Tỳ khưu! Các con hãy nên cố gắng hoàn thành mọi phận sự Tứ thánh đế, bằng pháp không dễ duôi, tiến hành Tứ niệm xứ.
– Ðức Phật xuất hiện trên thế gian là một điều khó.
– Ðược sanh làm người là một điều khó.
– Có được cơ hội hành phạm hạnh cao thượng là một điều khó.
– Ðược xuất gia trở thành Tỳ khưu là một điều khó.
– Ðược nghe chánh pháp là một điều khó”.

Ðó là những điều khó mà Ðức Phật hằng ngày thường khuyên dạy chư Tỳ khưu chớ nên dễ duôi!
Ðức Phật ngự vào cốc Gandhakuti, còn chư Tỳ khưu mỗi vị, mỗi nơi để tiến hành thiền định, hoặc tiến hành thiền tuệ.

3 – Phận sự canh đầu đêm (paṭhamayāma):

Canh đầu: Ðức Phật giáo huấn chư Tỳ khưu, có số hỏi pháp, luật; có số xin thọ pháp hành thiền định, pháp hành thiền tuệ; có số nghe pháp. Qua hết canh đầu, chư Tỳ khưu đảnh lễ Ðức Phật trở về chỗ ở của mình.

4 – Phận sự canh giữa đêm (majjhimayāma):

Canh giữa: Ðức Phật cho phép chư thiên, phạm thiên trong 10.000 thế giới đến hầu Ngài, đảnh lễ xong đứng một nơi hợp lẽ bạch hỏi pháp. Ðức Phật giảng giải những câu hỏi của chư thiên, phạm thiên xong, hết canh giữa, chư thiên, phạm thiên đảnh lễ Ðức Phật trở về cảnh giới của mình.

5 – Phận sự canh chót đêm (pacchimayāma):

Ðức Phật phân chia canh chót làm ba giai đoạn:
– Giai đoạn đầu: Ðức Phật đi kinh hành.
– Giai đoạn giữa: Ðức Phật ngự vào cốc Gandhakuti nghỉ ngơi, nằm nghiêng bên phải, có trí nhớ trí tuệ biết mình thức dậy.
– Giai đoạn chót: Ðức Phật nhập đại bi định, khi xả định quán xét chúng sinh trong 10.000 thế giới bằng Phật nhãn tuệ, xem xét chúng sinh nào đã có gieo duyên lành với Ngài, đã từng tạo ba la mật từ chư Phật quá khứ đến kiếp hiện tại này, có khả năng chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế, chứng đắc 4 Thánh Ðạo – 4 Thánh Quả, Ngài ngự đến để tế độ chúng sinh ấy, dầu ở gần hay xa; ở thế giới này hay thế giới khác.
Mỗi ngày mỗi đêm Ðức Thế Tôn hành trọn đủ 5 phận sự ròng rã suốt 45 năm, cho đến giây phút cuối cùng Ngài tịch diệt Niết Bàn.

ĐỨC PHẬT TẾ ĐỘ NGÀI RĀHULA ĐẮC QUẢ ARAHÁN

Hạ thứ mười bốn: Đức Phật an cư nhập hạ tại ngôi chùa Jetavana của phú hộ Anāthapiṇḍika gần kinh thành Sāvatthi. Trong mùa hạ này, Sadi Rāhula tròn đủ 20 tuổi được nâng lên bậc Tỳ khưu, do Ngài Đại đức Sāriputta là Thầy tế độ (upajjhāya) và Ngài Đại đức Mahāmoggallāna là Thầy tụng Tuyên ngôn và Thành sự ngôn (ācariya)

Đức Phật biết rõ Tỳ khưu Rāhula có đầy đủ pháp hạnh ba-la-mật, nên Ngài dự định thuyết pháp tế độ Tỳ khưu Rāhula diệt đoạn tuyệt mọi phiền não trầm luân.

Hôm ấy, sau khi ngự đi khất thực trong kinh thành Sāvatthi trở về, Đức Phật truyền dạy Tỳ khưu Rāhula đem tọa cụ (tấm vải lót ngồi) đi vào rừng ở phía Nam kinh thành Sāvatthi để nghỉ trưa. Vô số chư thiên, phạm thiên cùng đi theo Tỳ khưu Rāhula, do biết rằng Đức Thế Tôn thuyết pháp tế độ Đại đức Rāhula để diệt đoạn tuyệt mọi phiền não trầm luân.

Đức Phật thuyết bài kinh Cūḷarāhulovādasutta: Kinh dạy Tỳ khưu Rāhula trẻ. Sau khi lắng nghe xong bài kinh, Tỳ khưu Rāhula chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc Nhập Lưu Thánh Đạo – Nhập Lưu Thánh Quả cho đến Arahán Thánh Đạo – Arahán Thánh Quả, trở thành bậc Thánh Arahán cùng vơí Tứ Tuệ Phân Tích, Lục thông, đồng thời có vô số chư thiên, phạm thiên cũng chứng đắc thành bậc Thánh Nhập Lưu, bậc Thánh Nhất Lai, bậc Thánh Bất Lai, bậc Thánh Arahán tùy theo ba-la-mật của họ.