– N – English-pali Dictionary

– N –

nab : (v.t.) sahasā gaṇhāti or nirundhati. (pp.) sahasā gaṇhita; nirundhita.

nabob : (m.) mahammadika-maṇḍalissara.

nacarat : (m.) pītarattavaṇṇa.

nadir : (nt.) adhobhuvana.

nag : (m.) khuddakassa. (v.t.) khuṃseti; vambheti. (pp.) khuṃsita; vambhita.

nagger : (m.) vambhaka; niggahetu.

naggish : (adj.) niggaṇhanasīla.

naiad : (f.) udakadevatā.

nail : (m.) (of hand) nakha; kīlaka. (f.) (of metal) āṇi. (v.t.) āṇiṃ paveseti; āṇiyā sambandhati. (pp.) pavesitāṇī; āṇisambaddha.

naive : (adj.) akapaṭa; avyāja; pākatika.

naively : (adv.) avyājaṃ.

naivety : (nt.) avyājatta.

naked : (adj.) nagga; apaṭicchanna; abhūsita; kevala.

naked ascetic : (m.) acelaka; digambara; nigaṇṭha.

naked eye : (nt.) pakaticakkhu.

nakedly : (adv.) naggākārena.

nakedness : (nt.) naggatta; apaṭicchannatta.

namby-pamby : (adj.) ativibhūsita; mandussāha.

name : (nt.) nāma; nāmadheyya; abhidhāna. (f.) samaññā; ākhyā; pasiddhi; kitti; patīti. (v.t.) nāmaṃ ṭhapeti or karoti; apadisati. (pp.) katanāma; apadiṭṭha.

named : (adj.) abhihita; saññita; ākhyāta; nāmaka.

nameless : (adj.) ninnāmaka; apākaṭa.

namely : (adv.) yad idaṃ; taṃ yathā; seyyathīdaṃ.

namesake : (n.) samānanāmaka.

naming : (nt.) nāmakaraṇa; nāmagahaṇa.

nanny : (f.) ajī; dhātī.

nap : (f.) mandaniddā. (nt.) siniddhaloma. (v.i.) pacalāyati; thokaṃ supati.

nape : (m.) galavāṭaka. (f.) gīvāpiṭṭhi.

napkin : (nt.) hatthapuñchana; mukhapuñchana.

nappy : (adj.) lomasa.

narcosis : (f.) madamattatā.

narcotic : (nt.) niddājanakosadha. (adj.) mohanaka; niddājanaka.

narcotise : (v.t.) osadhena moheti.

narcotism : (f.) osadhajātaniddā.

nard : (m.) sugandha-niyyāsavisesa.

narrate : (v.t.) vitthāreti; vaṇṇeti; vyākhyāti.

narration : (f.) vaṇṇanā. (nt.) kittana.

narrative : (m.) kathāmagga. (nt.) upākhyāna.

narrator : (m.) kittaka; anussāvaka.

narrow : (adj.) aputhula; sambādha; anāyata. (v.t.) saṅkhipati; ākuñcati. (pp.) saṅkhitta; ākuñcita.

narrowly : (adv.) avitthatākārena; appamattakena; aputhulajjhāsaya.

narrowness : (nt.) aputhulatta.

nasal : (nt.) anunāsikakkhara. (adj.) anunāsika; ghāṇāyatta.

nascency : (f.) sambhavesitā.

nascent : (adj.) sambhavesī.

nastily : (adv.) kucchitākārena.

nastiness : (nt.) malinatta; asuddhatta.

nasty : (adj.) atimalina; accantasuddha.

natal : (adj.) sahaja; jammāgata.

nates : (plu.; nt.) nisadamaṃsa.

nation : (f.) manussajāti; edasadisa-janatā.

national : (adj.) jātika; desīya.

national custom : (m.) jātikācāra; desācāra.

nationalise : (v.t.) desāyattaṃ or desānugaṃ karoti.

nationalism : (f.) desabhatti. (m.) desānurāga.

nationality : (m.) jātivisesa. (f.) desīyatā.

nationally : (adv.) jātivasena; desīyatāya.

native : (n.) desavāsī; desubbhūta. (adj.) desaja; desīya; sahaja; nesaggika.

native country : (nt.) uppattidesa. (nt.) sakaraṭṭha.

native place : (f.) jātabhūma.

nativity : (f.) uppatti. (m.) sambhava. (nt.) jammapatta.

natty : (adj.) suvilāsī; badhirapakatika.

natural : (adj.) nesaggika; pākatika; akittima; sabhāvasiddha.

natural condition : (f.) pakati.

naturalise : (v.t.) paricayati; desīyaṃ karoti.

naturalism : (nt.) sabhāvanirūpaṇa.

naturally : (adv.) pakatiyā; sabhāvena.

naturalness : (nt.) nesaggikatta.

nature : (f.) pakati; dhammatā. (m.) sabhāva. (nt.) lokanimmāna.

natured : (adj.) pakatika (in cpds.), e.g. good-natured, sādhupakatika.

naught : (f.) nakiñci; suṇṇatā. (m.) bindu. (adj.) suñña; tuccha.

naughty : (adj.) kadācāra; avinīta.

nausea : (m.) uggāra. (nt.) vamana. (f.) aruci.

nauseate : (v.t.) aruciṃ uppādeti. (v.i.) jigucchati. (pp.) uppāditāruci; jigucchita.

nauseous : (adj.) uggārajanaka; jigucchāvaha.

nautch : (nt.) aṅganānacca.

nautchgirl : (f.) nāṭakitthi.

nautical : (adj.) nāvāyatta; nāvikavisayaka.

naval : (adj.) nāvāvisayaka; nāvikasenāyatta.

nave : (f.) nābhi; piṇḍikā. (m.) devāyatana-majjhabhāga.

navel : (f.) sarīranābhi. (nt.) majjhaṭṭhāna.

navicular : (adj.) nāvākāra.

navigable : (adj.) nāvāgamanīya.

navigate : (v.t.) nāvāya sañcarati; nāvaṃ pājeti. (pp.) nāvāya sañcarita; pājitanāva.

navigation : (m.) nāvāsañcāra. (f.) yātrā; nāvikavijjā.

navigator : (m.) nāvika; samuddagāmī.

navy : (m.) nāvāsamūha. (f.) nāvikasenā.

nay : (adv.) natthi; nahi; no h’idaṃ. (m.) patikkhepa.

naze : (f.) samuddantaritabhūmi.

neap : (m.) sāgaruppāta. (v.t.) ottharati. (pp.) otthaṭa.

Neapolitan : (m.) naples-nagaravāsī.

neaptide : (m.) manda-uppāta.

near : (adv.) avidūre; āsanne. (adj.) āsanna; antika; avidūra; samīpa; nikaṭa; (v.t.) upagacchati. (pp.) upagata.

near shore : (nt.) ora; orimatīra.

nearer : (adj.) āsannatara.

nearest : (adj.) samīpatama; accāsanna.

nearly : (adv.) pāyo; kincid ūnakaṃ.

nearness : (nt.) samīpatta; āsannatta.

nearsighted : (adj.) adūradassī.

neat : (adj.) sobhana; parisuddha; cāru.

neat handed : (adj.) payatapāṇī.

neatly : (adv.) sobhanākārena; suṭṭhu.

neatness : (nt.) soceyya; sobhanatta.

neb : (nt.) mukhatuṇḍa. (m.) cañcu.

nebula : (m.) vivaṭṭamānaloka; tārārāsi. (nt.) (of the eye) setapaṭala.

nebular : (adj.) tārāmeghāyatta.

nebulous : (adj.) tārāmeghākāra; apākaṭa; meghasadisa.

necessarily : (adv.) avassam eva; niyataṃ; nūnaṃ.

necessary : (adj.) avassakaraṇīya; anivāriya; āvassaka. (nt.) parikkhāra; āvassaka-upakaraṇa.

necessitate : (v.t.) pasayha niyojeti; āvassakattaṃ pāpeti. (pp.) pasayha niyojita; āvassakattaṃ pāpita.

necessitous : (adj.) niddhana; duggata.

necessity : (nt.) āvassakatta; akiñcanatta; daḷiddatta.

neck : (f.) gīvā. (m.) gala; kaṇṭha.

neckerchief : (nt.) kaṇṭhoguṇṭhanaka.

necklace : (nt.) gīveyyaka. (f.) kaṇṭhabhūsā. (m.) hāra.

necrolatry : (f.) petapūjā. (m.) pubbapeta-bali.

necrologist : (m.) matanāmalekhaka.

necrology : (nt.) matasaṅkhyālekhana.

necromancer : (m.) bhūtavejja; yakkhadāsa.

necromancy : (f.) bhūtavijjā.

necropolis : (nt.) sūsāna.

necrosis : (m.) kāyaviññāṇāpagama.

nectar : (nt.) pīyūsa; amata; suddābhojana.

nectarean : (adj.) amatopama.

nectarous : (adj.) amatopama.

need : (f.) ākaṅkhā; apekkhā; vipatti. (m.) attha. (nt.) vyasana. (v.t.) apekkhati; ākaṅkhati. (v. aux.) He need not go, no tena gantabbaṃ. There needs nothing more, tato dhikaṃ na kiñci pi icchitabbaṃ.

needful : (adj.) ākaṅkhī; apekkhī; āvassaka.

needle : (f.) sūci.

needlecase : (nt.) sūcighara.

needless : (adj.) niratthaka; nirapekkha.

needlessly : (adv.) niratthakaṃ.

needlessness : (nt.) niratthakatta.

needlework : (nt.) tuṇṇakamma. (v.t.) sibbati.

needs : (adv.) avassaṃ.

needy : (adj.) atthika; duggata; niddhana.

nefarious : (adj.) atiduṭṭha; pāpiṭṭha.

nefariously : (adv.) sāparādhaṃ; duṭṭhākārena.

negate : (v.t.) nisedheti; paccakkhāti; abhāvaṃ neti. (pp.) nisedhita; paccakkhita; abhāvaṃ nīta.

negation : (nt.) paccakkhāna. (m.) nisedha; abhāva.

negative : (m.) nisedhatthavācaka; viparāvatthaka. (adj.) abhāvavācaka; nisedhapakatika. (v.t.) nisedheti; paṭisedheti. (pp.) nisedhita.

negatively : (adv.) paṭipakkhena.

negativity : (nt.) abhāvavācakatta. (f.) nisedhatthatā.

negatory : (adj.) nisedhaka.

neglect : (nt.) asallakkhaṇa; upekkhana. (v.t.) parihāpeti; riñcati; upekkhati; pamajjati. (pp.) parihāpita; riñcita; upekkhita; pamatta.

neglectful : (adj.) nirapekkha; pamatta; vimukha.

neglectfully : (adv.) pamādena; nirapekkhaṃ; asamekkha.

neglecting : (adj.) riñcamāna.

negligence : (m.) pamāda. (nt.) asallkkhaṇa.

negligent : (adj.) pamādī; upekkhī.

negligently : (adv.) pamādena; savilambaṃ.

negligible : (adj.) abbohārika; asallakkhetabba.

negotiate : (v.i.) vinimeti; mithuanumatiṃ pakāseti. (pp.) vinimita; mithuanumatiṃ pakāsita.

negotiation : (m.) vinimaya. (f.) aññamaññānumati.

negotiator : (m.) vinimetu; paṭiññākārī.

Negro : (n.) kaṇhacchavika. (adj.) kāḷavaVṇṇa.

neigh : (m.) hesārava. (v.i.) hesāravaṃ pavatteti.

neighbour : (m.) paṭivissaka; samīpavāsī. (adj.) samīpaṭṭha. (v.t.) samīpavattiṃ karoti.

neighbourhood : (nt.) samīpaṭṭhāna; nikaṭa. (m.) upantika; sakāsa.

neighbouring : (adj.) sāmanta; āsanna.

neighbourliness : (nt.) paṭivissakatta; vissāsikatta.

neighbourly : (adj.) vissāsika; upakāraka; paṭivissakasadisa.

neither : (conj.; adj.; adv.; pron.) n’eva…, na; n’ ekopi. Neither you nor I know, n’eva tvaṃ na c’ āhaṃ jānāma. If you do not go, neither will I, sace tvaṃ na gaccheyyāsi aham pi na gaccheyyaṃ. I know not, neither can I guess, ahaṃ n’eva jānāmi, na numānitum pi sakkomi. Neither of them knows, tesu ekopi na jānāti. Neither of the accusations is true, codanāsu ekā pi na avitathā.

nemesis : (f.) vipākadāyinī devī.

nemuphar : (nt.) uppala.

neolithic : (m.) silāyudhasamaya.

neologist : (m.) nūtanasaddappayojaka.

neologize : (v.t.) nūtanasaddepayojeti.

neology : (m.) nūtanasaddappayoga.

neophyte : (m.) adhumāpabbajita; adhunā-samayāgata.

neoteric : (adj.) ādhunika; adhunāgata; vattamāna.

neotropical : (adj.) uṇhadesāyatta.

nepenthes : (nt.) sammohakosadha.

nepheloid : (adj.) abbhacchanna.

nephew : (m.) (sister’s son) bhāgineyya, (brother’s son) bhātuputta.

nephralgia : (m.) vakkaraga.

nephritic : (adj.) vakkarogātura.

nepotism : (f.) ñātipakkhapātitā.

nepotist : (m.) ñātipakkapātī.

Neptune : (m.) samuddadeva.

nervate : (adj.) nahāruyutta; phāsukāyutta.

nerve : (m.) nahāru. (f.) sirā; dhamanī. (nt.) bala; viriya. (v.t.) balaṃ vaḍḍheta. (pp.) vaḍḍhitabala.

nerveless : (adj.) dubbala; ankkhama.

nervine : (adj.) sirāposanaka; sattijanaka.

nervously : (adv.) sakampaṃ; saviriyaṃ.

nervousness : (nt.) sirādubbalatta. (m.) ussāha.

nervy : (adj.) daḷhakāya; thāmavantu; pagabbha; dhīra.

nescience : (f.) avijjā. (nt.) aññāṇa.

nescient : (adj.) anabhiñña; aññāṇī.

Ness : (nt.) desatuṇḍa.

nest : (nt.) kulāvaka. (m.) niḍḍa. (nt.) vāsṭṭhāna. (v.t.) kulāvakaṃ sampādeti.

nesting : (m.) pakkhipotaka.

nestle : (v.i.) niḍḍe sayati. (v.t.) poseti. (pp.) niḍḍe sayita; posita.

nestless : (adj.) vikulāvaka.

nestor : (m.) sadupadesaka.

net : (nt.) jāla. (adj.) niravasesa; suddha. (v.t.) jālena bandhati. (pp.) jālabaddha.

nether : (adj.) adhara; adhaṭṭha.

nether most : (adj.) adhotama.

nether region : (nt.) rasātala; adhobhuvana.

nether world : (nt.) rasātala; adhobhuvana.

netting (of a bed) : (nt.) mañcavāna.

nettle : (m.) kapikacchu. (v.t.) kapikacchunā paharati; paritāpeti; pakopeti. (pp.) kapikacchunā pahaṭa; paritāpita; pakopita.

neural : (adj.) nahāruvisayaka.

neuralgia : (f.) nahārugatavadanā.

neurasthenia : (nt.) nahārudubbalya.

neuritis : (m.) nahārudāha.

neurology : (nt.) nahāruviññāṇa.

neurosis : (m.) nahārudāha.

neurotic : (adj.) nahārupīḷaka. (m.) nahāruvipallāsayuitta.

neuter : (m.) napuṃsaka; apakkhagāhaka. (adj.) napuṃsakaliṅgika.

neutral : (adj.) apakkhagāhī; majjhaṭṭha; upekkhaka.

neutralisation : (nt.) balanāsana; dubbalīkaraṇa.

neutralise : (v.t.) dubbalaṃ or udāsīnaṃ karoti; balaṃ hāpeti.

neutrality : (f.) majjhattatā; apakkhagāhitā.

neutrally : (adv.) apakkhagāhena; udāsīnatāya.

never : (adv.) na kudācanaṃ; na kadāci.

never more : (adv.) na puna.

nevertheless : (adv.) api ca; tathāpi; evam pi sati.

new : (adj.) nava; abhinava; nūtana; navīna.

new comer : (m.) āgantuka; ādhunika; navaka.

new fangled : (adj.) accādhunika; navattakāmī.

new moon : (m.) naracanda.

new moon day : (f.) amāvasī.

new year : (nt.) navavassa.

new-born : (adj.) jātamatta; sampatijāta.

newly : (adv.) abhinavena.

news : (f.) pavatti. (m.) vuttanta; janavāda.

news monger : (m.) pavattihārī.

newsboy : (m.) pavattipatta-vikketu.

newsman : (m.) pavattipatta-vikketu.

newspaper : (nt.) pavattipatta.

newt : (f.) jalathalagocarā khuddakagodhā.

next : (adj.) anantara; accāsanna; āgāmī. (adv.) atha; tad anantaraṃ; anantaraṃ || in the next: (adv.) dutiyaṃ; anantaraṃ.

next but one : (m.) ekantarika.

next world : (m.) samparāya; anantarabhava.

nexus : (m.) paṭiññābandha.

nib : (nt.) tuṇḍa; agga; lekhanīmukha. (v.t.) lekhanīmukhaṃ yojeti.

nibble : (nt.) sanika-chindana. (v.t.) thoka-thokaṃ ḍasati or chindati. (pp.) thoka-thokaṃ daṭṭha or chinna.

nice : (adj.) sundara; sobhana; bhaddaka.

nicely : (adv.) sammā; ruciraṃ; sobhanākārena.

niceness : (nt.) sundaratta; sobhanatta.

nicety : (nt.) sundaratta; sobhanatta.

niche : (f.) (paṭimādiṭhapanāya) bhittiguhā.

nick : (m.) yuttakāla; pattakāla; yathākāla. (v.t.) parikham avacchindati; yathākāle paharati. (pp.) avacchinnaparikha; yathākāle pahaṭa.

nickel : (m.) rajatavisesa. (v.t.) tena lohena limpeti.

nicknack : (nt.) khuddakabhaṇḍajāta.

nickname : (nt.) vikaṭanāma. (v.t.) upahassanāmaṃ deti.

nicotian : (adj.) dhūmapaṇṇāyatta.

nicotine : (m.) dhūmapaṇṇasāra.

nictate : (v.i.) nimesa-ummesaṃ pavatteti. (pp.) nimesa-ummesaṃ pavattita.

nictitate : (v.i.) nimesa-ummesaṃ pavatteti. (pp.) nimesa-ummesaṃ pavattita.

nid-nod : (v.i.) pacalāyati.

niddle-noddle : (adj.) kampamāna; calamāna. (v.i.) sīsaṃ kampeti; pacalāyati.

nidificate : (v.t.) kulāvake karoti. (pp.) katakulāvaka.

nidify : (v.t.) kulāvake karoti. (pp.) katakulāvaka.

niece : (f.) (sister’s daughter) bhāgineyyā, (brother’s daughter) bhātudhītu.

niggard : (adj & n.) kadariya; luddha.

niggardliness : (nt.) macchariya.

niggardly : (adj.) maccharī; lobhādhika. (adv.) appavayana; luddhākārana.

nigger : (m.) kaṇhadehī.

niggle : (v.i.) niratthakakicce kālaṃ khepeti.

niggling : (adj.) appamattaka; appapayojana.

nigh : (adj.) āsanna; upakaṭṭha. (adv.) avidūre; āsanne.

night : (f.) nisā; rajanī; ratti.

night-time : (m.) rattibhāga.

nightbird : (m.) uḷūka.

nightblind : (adj.) rattandha.

nightfall : (nt.) nisāmukha. (m.) abhidosa; padosa.

nightly : (adj.) nisāyatta. (adv.) anurattiṃ; paṭinisaṃ.

nightmare : (nt.) dussupina.

nightshade : (f.) nididdhikā.

nightstool : (f.) vaccapīṭhikā.

nightwatch : (f.) nisārakkhā. (m.) nisārakkhī.

nigrescent : (adj.) īsaṃkāḷavaṇṇa.

nigritude : (nt.) kaṇhatta.

nihilism : (m.) ucchedavāda; ntthikavāda.

nihilist : (m.) uccedavādī.

nihility : (f.) suññatā; avijjamānatā. (m.) abhāva.

nil : (ind) na kiñci. (nt.) akiñcanatta.

nimble : (adj.) turita; sīghagatika.

nimbleness : (nt.) turitatta.

nimbly : (adv.) sīghaṃ; turitaṃ; āsu; lahuṃ tuvaṭaṃ.

nimbus : (f.) ketumālā. (nt.) raṃsimaṇḍala.

niminy-piminy : (adj.) atvilāsī; atikomala.

nincompoop : (m.) jaḷabuddhika.

nine : (adj.) nava.

nine storeyed : (adj.) navabhūmaka.

ninefold : (adj.) navaṅgika; navaguṇika.

nineteen : (f.) ekūnavīsati.

nineteenth : (adj.) ekūnavīsatima.

ninety : (f.) navuti.

ninety-nine : (nt.) ekūnasata.

ninety-six : (f.) channavuti.

ninny : (m.) dandhapuggala.

ninth : (adj.) navama.

nip : (nt.) aggacchindana; ucchindana. mammacchedakavacana. (v.t.) uppīḷeti; aggaṃ chindati; chinditvā apaneti. (pp.) uppīḷita; aggacchinna; chinditvā apanīta.

nipper : (m.) nakhavilikhaka.

nipping : (nt.) nikantana.

nipple : (nt.) cūcuka; thanagga.

nit : (f.) likkhā. (nt.) ūkaṇḍa.

nitrate : (m.) yavakhāra. (v.t.) yavakhārena misseti. (pp.) yavakhārena missita.

nitric : (adj.) jīvantakavāyuppādaka.

nitric acid : (nt.) jīvantakavisa.

nitrogen : (m.) nigguṇavāyu.

nitrous : (adj.) jīvantakayutta.

nitty : (adj.) likkhāpuṇṇā.

nix : (f.) nakiñci; jaladevatā.

no : (adj.; adv.) no; na; na hi.

no more : na ito uddhaṃ.

nob : (nt.) sīsa. (m.) uccākulīna. (v.t.) (mallayuddhe) sīsaṃ paharati. (pp.) pahaṭasīsa.

nobble : (v.t.) ayathā āyattīkaroti; ayathā pakkhapātī hoti. (pp.) ayathā āyattīkata; ayathā pakkhapātībhūta.

nobby : (adj.) suvesa; pāsādika.

nobility : (nt.) kulūnatta; abhijātatta. (f.) kulīnajanatā.

noble : (adj.) uttama; abhijāta; uccākulīna.

noble elephant : (nt.) gajaratana.

noble horse : (m.) ājānīya.

noble minded : (adj.) uḷārajjhāsaya.

noble person : (m.) purisuttama; purisājañña; purisāsabha.

noble practice : (m.) ariyadhamma.

noble truth : (nt.) ariyasacca.

nobleman : (m.) kulīna.

nobleness : (nt.) seṭṭhatta; uttamatta.

nobly : (adv.) pasatthākārena.

nobody : (negative) na koci.

nock : (nt.) jiyābandhanaṭṭhāna. (v.t.) saraṃ āropeti. (pp.) āropitasara.

noctambulant : (adj.) niddāya āhiṇḍkasabhāva.

noctambulation : (nt.) niddāyāhiṇḍana.

noctambulist : (m.) antoniddāhiṇḍka.

noctiflourous : (adj.) rattiṃ-pupphanaka.

noctilucent : (adj.) rattibhāsura.

noctivagant : (adj.) nisācārī.

nocturnal : (adj.) nisācara; nisāgata; rattisiddha.

nod : (nt.) sīsonamana. (v.i.) sīsam onamati; (v.t.) sīsam onāmeti. (pp.) onāmitasīsa.

noddle : (v.t.) sīsaṃ okampeti. (pp.) okampitasīsa.

noddy : (m.) jalabuddhika; sāmuddika-pakkhivisesa.

node : (nt.) pabba (m.) gaṇṭhi; vātagaṇḍa. (nt.) valayadvaya-ghaṭṭitaṭṭhāna.

nodose : (adj.) gaṇṭhibahula; pabbabahula.

nodule : (m.) khuddakagaṇṭhi.

nodus : (nt.) dukkaratta; dubbodhaṭṭhāna.

noetic : (adj.) buddhivisayaka.

nog : (m.) dārusaṅku; aṅkusa. (v.t.) khīlena santhambheti. (pp.) khīlena santhambhita.

noggin : (m.) dārucasaka.

noise : (m.) sadda; rava; nāda; ghosa; nigghosa. (v.t.) nadati; ravati; ghoseti; ugghoseti; saddāyati. (pp.) nadita; ravita; ugghosita; saddāyita.

noiseful : (adj.) saghosa.

noiseless : (nissadda.

noiselessly : (adv.) nissaddatāya.

noisily : (adv.) mahāsaddena.

noisiness : (f.) uccāsaddatā.

noisome : (adj.) duggandha; antarāyakara; kucchita.

noisy : (adj.) uccasadda; saghosa.

noll : (m.) sīsamatthaka.

nom de plume : (nt.) āropitanāma.

nomad : (adj.) pasukulājīvī; athiranivāsī.

nomadic : (adj.) pariyāhiṇḍaka.

nomenclator : (m.) nāmadāyī.

nomenclature : (nt.) nāmavavatthāna; paribhāsāvacana. (f.) nāmāvali.

nominal : (adj.) nāmasadisa; nāmamattaka; appamattaka; nāmavisayaka.

nominate : (v.t.) nāmaṃ vadati or niddisati; adhikārāya uccināti. (pp.) vuttanāma; niddiṭṭha; adhikārāya uccinita.

nomination : (f.) nāmayojanā.

nominative : (f.) paṭhamā vibhatti. (nt.) kattuvācaka.

nominator : (nāmayojaka; nāmaniddisaka.

nominee : (m.) niddiṭṭhanāma; niyojita.

non : (prep.) often expressed by a- prefixed to a noun beginning with a consonant, and an- to that which begins with a vowel.

non-existent : (adj.) asanta; avijjamāna; appavattamāna.

non-resident : (adj.) anevāsika; niccavāsarahita.

non-violence : (m.) anupaghāta.

nonage : (nt.) bālya. (m.) apahoṇakavaya. (f.) appattavayatā.

nonagenarian : (adj.; n.) navutivassika.

nonagon : (adj.; n.) navakoṇaka.

nonary : (adj.) navasaṅkhyaka. (nt.) navaka.

nonattachment : (m.) nissaṅga. (nt.) alaggana. (f.) arati.

nonattainment : (f.) appatti. (m.) anadhigama.

nonattention : (nt.) anavadhāna.

nonchalance : (f.) anapekkhatā; udāsīnatā.

nonchalant : (adj.) acala; nissaṅka; visārada.

nonco-operation : (f.) asahayogitā.

noncontinuance : (f.) appavatti. (m.) viccheda.

noncupate : (v.t.) (lekhanaṃ vinā) vācāya pakāseti. (pp.) vācāya pakāsita.

nondescript : (adj.) duvitthāriya; duvavatthāoiya.

none : (pron) na koci; na kiñci; n’eko pi. (adv.) natthi kiñci.

nonendurance : (nt.) asahana.

nonentity : (m.) abhāva. (f.) appavatti. (nt.) agaṇetabba-vatthu.

nonesuch : (adj.) asama; asadisa; appaṭma.

nonfeasance : (nt.) kattabbākaraṇa.

nongrowth : (f.) avirūḷhi.

nonhurting : (adj.) ahiṃsaka; aviheṭhaka.

nonkilling : (m.) māghāta.

nonobservance : (nt.) appaṭipajjana; arakkhaṇa.

nonpareil : (adj.; n.) atulya; asadisa; appaṭipuggala.

nonplus : (m.) kattabbānicchaya; sambādha. (nt.) vyākulatta. (v.t.) vyākulīkaroti; kiccaṃ bādheti. (pp.) vyākulīkata; bādhitakicca.

nonreturner : (m.) anāgāmī.

nonsense : (m.) vippalāpa (f.) asambandhakathā.

nonsensical : (adj.) attharahita; asambandha.

nonsensically : (adv.) attharatākārena.

nonsuch : (adj.) asama; asadisa; appaṭma.

nonsuit : (nt.) codanāpaṭikkosana. (v.t.) codanaṃ paccākaḍḍhati.

nontransgression : (m.) avītikkama.

noodle : (m.) mandamati; duppañña.

nook : (m.) koṇa. (nt.) vivittaṭṭhāna.

noon : (ind.) divā. (m.) majjhaṇha. (adj.) majjhaṇhika.

noontide : (m.) majjhaṇhakāla.

noose : (m.) pāsa. (nt.) bandhana. (v.t.) pāsena bandhati or bādheti. (pp.) pāsabaddha; pāsena bādhita.

nor : (conj.) na ca; na vā.

norm : (m.) niyāma. (nt.) sutta; niddassana.

normal : (adj.) sābhāvika; niyamānugata; pākatika.

normal school : (m.) guruvuttivijjālaya.

normal state : (f.) pakati. (m.) sabhāva.

normalise : (v.t.) pākatikattaṃ pāpeti.

normality : (nt.) yathākkamatta.

normally : (adv.) yathāsabhāvena; sāmaññena.

norner : (m.) ullekhanīsampādaka; kāhalika.

north : (f.) uttaradisā; uttarā. (adj.) uttarāyatta. (adv.) uttarena.

northeast : (adj.) pubbuttara.

northerly : (adj.) udicca; uttaradisika.

northern : (adj.) udicca; uttaradisika.

northerner : (m.) uttaradesavāsī.

northpole : (m.) sudassana.

northwards : (adv.) uttarābhimukhaṃ.

northwest : (adj.) pacchimuttara.

nose : (f.) nāsā; nāsikā. (nt.) ghāṇa. (v.t.) ghāyati. (pp.) ghāyita.

nose treatment : (nt.) natthukamma.

nosebag : (m.) (assānaṃ) mudhapasibbaka.

nosegay : (m.) pupphagocchaka; kusamatthabaka.

nosering : (nt.) nāsikābharaṇa.

nosestring : (f.) kusā.

nosology : (f.) roganidānavijjā.

nostalgia : (f.) gharavirahapīḷā; pavāsukkaṇṭhā.

nostril : (m.) nāsāpuṭa. (nt.) ghānabila.

nostrum : (nt.) guttosadha.

nosy : (adj.) mahānāsika; duggandhāvaha. (m.) tikhiṇaghānidnriya.

not : (adv.) na; no; na hi. (ind.) (prohibitive) mā.

not done : (adj.) akata.

not finding : (adj.) anibbisanta.

not long ago : (with abl.) nātipure.

not seldom : (adv.) abhiṇhaṃ.

notability : (nt.) anussaraṇīyatta; visiṭṭhatta.

notable : (adj.) saritabba; visiṭṭha; pākaṭa.

notably : (adv.) visesato; visesena.

notalgia : (f.) piṭṭhirujā.

notary : (m.) nītilipi-sampādaka.

notation : (nt.) aṅkaṇa.

notch : (m.) cheda. (nt.) vivara.

note : (nt.) aṅkana; abhiññāṇa; saṅkhittavivaraṇa; saṅkhittasāsana; dhanapaṇṇa. (v.t.) avekkhati; āloceti; paṇṇe āropeti; aṅketi; lañcheti. (pp.) avekkhita; ālocita; paṇṇāropita; aṅkita; lañchita.

notebook : (nt.) ciṇhapotthaka.

notepaper : (nt.) sāsanapatta.

noteworthy : (adj.) sallakkhaṇīya.

nothing : (ind.) na kiñci. (m.) abhāva. (f.) natthitā.

nothingness : (nt.) suññatta; ākiñcañña. (adv.) na kim api.

nothwestern : (adj.) pacchimuttarīya.

notice : (f.) āvedanā; nivedanā. (nt.) viññāpana; avekkhana; avadhāna; nivedanapaṇṇa. (v.t.) sallakkheit; avekkhati. (pp.) sallakkhita; avekkhita || take notice: manasikaroti; sallakkheti.

noticeable : (adj.) pākaṭa; sallakkhaṇāraha.

notification : (nt.) nivedana; viññāpana.

notify : (v.t.) ñāpeti; nivedeti; pakāseti. (pp.) ñāpita; nivedita; pakāsita.

notion : (f.) mati. (m.) saṅkappa.

notional : (adj.) saṅkappāyatta.

notoriety : (f.) vikhyāti; akitti. (m.) ayasa.

notorious : (adj.) pasiddha; pākaṭa; kubuddhika; duṭṭhapakatika.

notoriously : (adv.) supākaṭaṃ; duṭṭhākārena.

notoriousness : (f.) pasiddhi; akitti.

notwithstanding : (prep) agaṇetvā; anādiyitvā. (conj.) yadi pi; sace pi. (adv.) evam pi sati.

nought : (nt.) na kiñci pi; suññalakkhaṇa. (m.) bindu.

noumenon : (nt.) asaṅkhatārammaṇa.

noun : (nt.) nāmapada.

nourish : (v.t.) poseti; bharati; paṭijaggati. (pp.) posita or puṭṭha; bhata; paṭijaggita.

nourishing : (adj.) ojavantu; puṭṭhikara.

nourishment : (nt.) posaṇa; yāpana; bhojana. (m.) āhāra.

nous : (m.; nt.) mana. (f.) buddhi.

novel : (m.) navapabandha. (f.) navakathā. (adj.) nava; nūtana.

novelette : (m.) saṅkhitta-pabandha.

novelise : (v.t.) navapabandhattaṃ pāpeti.

novelist : (m.) navakathāsampādaka.

novelty : (f.) navatā. (nt.) abhinavavatthu.

November : (m.) kattikamāsa.

novennial : (adj.) navasaṃvaccharika.

novice : (m.) navaka; sāmaṇera; samaṇuddesa.

noviciate : (nt.) ādhunikatta; sāmaṇeratta.

now : (adv.) adhunā; idāni; etarahi. (conj.) atha || just now: idān’eva; till now: (ind.) yāvajjatanā.

now and then : kālantarena; yadā kadāci.

nowadays : imasmiṃ kāle.

nowhere : (adv.) nakatthaci.

nowise : (adv.) na kathañci pi.

noxious : (adj.) hiṃsaka; ahitakara; sopaddava.

noxiously : (adv.) ahitakaratāya.

nozzle : (m.) mukharakkhana-khaṇḍa; ghaṭitakoṭṭhāsa.

nuance : (nt.) sukhumanānatta.

nubble : (m.) khuddaka-gaṇṭhi.

nubile : (adj.) vivāhayogga.

nucleus : (nt.) mūlakāraṇa. (f.) janakasatti. (m.) majjhasāra.

nude : (adj.) nagga; acela; anāvuta.

nudely : (adv.) naggākārena.

nudge : (v.t.) vitudati; kapparena saññāpeti. (pp.) vitudita; kapparena saññāpita. (nt.) vitudana. (m.) sanikappahāra.

nudity : (nt.) naggiya.

nugatory : (adj.) mogha; viphala; appaggha.

nugget : (m.) asodhita-lohapiṇḍa.

nuisance : (f.) pīḷā; bādhā. (nt.) appiyavatthu. (f.) aniṭṭhakriyā.

null : (adj.) nitteja; vigatabala; nipphala; mogha.

nullification : (nt.) moghīkaraṇa; balahāpana.

nullify : (v.t.) moghīkaroti.

nullity : (m.) abhāva. (nt.) suññatta; asāmatthiya.

numb : (adj.) santhambhia; naṭṭhapasāda. (v.t.) thambheti; akammaññaṃ karoti. (pp.) thambhita; akammaññaṃ kata.

number : (f.) saṅkhyā; gaṇanā. (m.) aṅka. (v.t.) gaṇeti; saṅkaleti; aṅketi. (pp.) gaṇita; saṅkalita; aṅkita.

numbering : (nt.) saṅkhyāna.

numberless : (adj.) asaṅkhya; gaṇanātīta; saṅkhyātiga.

numbness : (nt.) thambhitatta.

numerable : (adj.) saṅkheyya.

numeral : (f.) saṅkhyā. (adj.) saṅkhyāvisayaka.

numerally : (adv.) yattāsaṅkhyaṃ.

numerary : (adj.) saṅkhyādhīna; niyatasaṅkhyaka.

numeration : (nt.) saṅkhyāna.

numerator : (m.) gaṇaka. (f.) (gahetabba-) bhāgasaṅkhyā.

numerical : (adj.) saṅkhyāvācaka.

numerically : (adv.) gaṅanavasena; yathāsaṅkhyaṃ.

numerous : (adj.) aneka; anappaka.

numerously : (adv.) bahuso; anekadhā.

numerousness : (nt.) anikatta; bāhulla.

numismatic : (adj.) mūlamuddaṃkaṇāyatta; rūpiyāyatta.

numismatology : (f.) rūpiyavijjā.

nummary : (adj.) rūpiyāyatta.

nummet : (nt.) divābhojana.

numskull : (m.) mūḷhapuggala.

nun : (f.) samṇī; bhikkhunī.

nunnery : (m.) bhikkhunīupassaya; samaṇīnivāsa.

nunship : (m.) samaṇībhāva.

nuptial : (m.) pāṇiggaha. (adj.) vivāhapaṭibaddha.

nuptial ceremony : (nt.) vivāhamaṅgala.

nurse : (f.) dhātī; gilānupaṭṭhākā; posikā; āpādikā. (v.t.) āpādeti; poseti; paṭijaggati. (pp.) āpādita; posita; paṭijaggita.

nurseling : (m.) thanapa.

nurseman : (m.) rukkhapotakasaṃkkhaka.

nursery : (nt.) posaṇaṭṭhāna.

nurserymaid : (f.) paricārikā dhātī.

nursing : (nt.) posaṇa; upaṭṭhāna.

nurture : (nt.) posaṇa; saṃvaḍḍhana; sikkhāpana. (v.t.) poseti; vaḍḍheti; sikkhāpeti. (pp.) posita; vaḍḍhita; sikkhāpita.

nut : (nt.) sakapāla-phala.

nutate : (v.i.) onamati. (pp.) onata.

nutation : (nt.) onamana; kampana; bhamrikādolāyana.

nutcracker : (nt.) kapālabhinadaka.

nutmeg : (nt.) jātiphala.

nutrient : (adj.) posaṇakara.

nutriment : (nt.) posaṇa. (m.) āhāra.

nutrition : (nt.) posṇakaraṇa.

nutritious : (adj.) puṭṭhikara; ojavantu.

nutritive : (adj.) posaṇadāyī.

nutty : (adj.) phalabahula; phalarasayutta.

nuzzle : (v.t.) sukkhaṃ nipajjati. (pp.) sukhaṃ nipanna.

nyctalopia : (f.) rattandhatā.

nyctitropic : (adj.) rattiyaṃ parivattanasīla.

nymph : (f.) jaladevatā; vanadevatā.

nympholepsy : (f.) alabbhaneyyacintāya laddha-pīti.

nymphomania : (f.) balavakāmāsā. (m.) methunummāda.

 

Dhamma Paññā

BQT trang Theravāda cố gắng sưu tầm thông tin tài liệu Dhamma trợ duyên quý độc giả tìm hiểu về Dhamma - Giáo Pháp Bậc Giác Ngộ thuyết giảng suốt 45 năm sau khi Ngài chứng đắc trở thành Đức Phật Chánh Đẳng Chánh Giác vào đêm Rằm tháng 4, tìm hiểu thêm phương pháp thực hành thiền Anapana, thiền Vipassana qua các tài liệu, bài giảng, pháp thoại từ các Thiền Sư, các Bậc Trưởng Lão, Bậc Thiện Trí.