Giáo Trình Pali – Mẫu Tự Pali, Nguyên Âm, Phụ Âm, Cách Phát Âm

MẪU TỰ

Pāḷī không có hệ thống chữ viết đặc thù riêng – hiểu theo nghĩa một ngôn ngữ có hệ thống chữ viết. Tại các nước có dùng tiếng Pāḷī, người ta lấy chữ viết của nước bản địa để viết tiếng Pāḷī. Ở Ấn Độ dùng chữ Nagiri, ở Tích Lan (Sri Laṅka) dùng chữ Sinhalese, ở Miến Điện dùng chữ Miến Điện, ở Thái Lan dùng chữ Kamboja. Hội Pāḷī text, Luân Đôn dùng chữ viết Latin và nay được sử dụng trên toàn cầu.

•  Mẫu tự Pāḷi có 41 chữ cái, gồm 8 nguyên âm và 33 phụ âm.

• Nguyên âm:

A, Ā, I, Ī, U, Ū, E, O.

•  A, I, U thuộc nguyên âm ngắn

Ā, Ī, Ū thuộc nguyên âm dài

E, O (đọc là ê, ô) là hai nguyên âm lưỡng tánh, chúng được phát âm ngắn khi đứng trước phụ âm trùng, ví dụ: mettā, khetta, koṭṭha, sotthi,…; và phát âm dài khi đứng trước phụ âm đơn, ví dụ: deva, senā, loka, odana,…

• Phụ âm:

1. Phụ âm nhóm (cùng vị trí phát âm):

1. Âm họng : K – KH – G – GH – Ṅ
2. Âm vòm họng : C – CH – J – JH – Ñ
3. Âm lưỡi : Ṭ – ṬH – Ḍ- ḌH – Ṇ
4. Âm răng : T – TH – D – DH – N
5. Âm môi : P – PH – B – BH – M

1. Các phụ âm có liên hệ tới nhiều vị trí phát âm: Y, R, L, V, S, H, Ḷ, Ṃ

•  Phát âm:

a được phát âm là á ā được phát âm là a-a i được phát âm là í ī được phát âm là i-i u được phát âm là ú ū được phát âm là u-u e được phát âm là ê-ê o được phát âm là ô-ô k được phát âm là cá g được phát âm là gá ṅ được phát âm là ngá c được phát âm là chá ch được phát âm là schá (có gió) ñ được phát âm là nha ṭ được phát âm là tá (cong lưỡi) ḍ được phát âm là đá (cong lưỡi)

ṇ được phát âm là ná (cong lưỡi) t được phát âm là ta d được phát âm là đá n được phát âm là ná p được phát âm là pá (bậm môi) b được phát âm là bá m được phát âm là má y được phát âm là giá r được phát âm là rá l được phát âm là lá v được phát âm là vóa x được phát âm là xá h được phát âm là há ḷ được phát âm là lá (cong lưỡi) ṃ được phát âm là ân (bật hơi ở mũi)

Ngoại trừ th, các phụ âm đôi sau đây không có âm tương đương trong tiếng Việt: kh, gh, ch, jh, ṭh, ḍh, dh, ph, bh và được phát âm mạnh (bật hơi) có thể nghe hơi gió được. Chúng là những phụ âm phát âm nhập (không phải do các âm rời ghép lại); có thể lấy th trong tiếng Việt làm ví dụ để so sánh.